|
||
        |
||
 |
||
      |
||
        |
||
CIEMNE LUSTRA - Janusz
Cyran O książce: Niepewność, niepokój, mrok, dekadencja, zbrodnia. Ciemne strony ludzkiej natury w nieludzkich światach. Jakże trudno zachować tu własne człowieczeństwo, kiedy tradycyjne rozumienie dobra i zła straciło swe pierwotne znaczenie. Kiedy stworzone przez samych ludzi sztuczne inteligencje stają się wszechmocne i zastępują Boga. Kiedy zagubieni w wirtualnych światach ludzie oddalają się od siebie i tracą łączące ich uczucia. Pozostaje konieczna do zapełnienia pustka, demony przeszłości i niepewność jutra.%CUT% Wejdź we wszechświat wyobraźni Janusza Cyrana, w którym pod cienką powłoką znanej Ci rzeczywistości skrywają się pulsujące tajemnicami inne światy. Gdzie ludzkie ciała i emocje stają się pożywką dla obcych sił — stworzonych przez nich samych, przybyłych z otchłani czasu lub kosmosu. Gdzie poznanie samego siebie jest równie trudne i niepokojące, jak odkrywanie otaczającego świata. Ścieżka, na którą wkroczysz, zaprowadzi Cię do najgłębszych i najskrzętniej skrywanych zakamarków ludzkiej — i nie tylko ludzkiej — duszy. Do najmroczniejszych tajemnic skrywanych na jej dnie. Dziesięć opowiadań. Dziesięć odsłon niezwykłych światów. Dziesięć kroków w nieskończoność wyobraźni. Każdy kolejny krok oddala Cię od tego, co znasz i – podobnie, jak bohaterowie — tracisz pewność, gdzie kończy się mroczna rzeczywistość, a gdzie zaczyna wirtualny koszmar. Kiedy życie zostaje zastąpione zimnym wyrachowaniem sztucznej inteligencji, a martwi zaczynają się cieszyć nienaturalnym życiem. Jeśli podejrzewasz, że świat nie jest taki, jaki na pozór się wydaje i pociąga Cię klimat rodem z twórczości Philipa K. Dicka — sięgnij po tę książkę. Jeśli intryguje Cię, gdzie przyszłość przesunie granice człowieczeństwa — przeczytaj tę książkę. Jeśli pasjonuje Cię szukanie odpowiedzi na dręczące, egzystencjalne pytania — poleć tę książkę przyjaciołom, żebyś mógł z kimś o niej porozmawiać.
RECENZJA Ciekawość to pierwszy stopień do piekła, jednak nie dla mnie, którego chęć poznania za każdym razem prowadzi do księgarni. Co tym razem mnie zaciekawiło? Odpowiedź brzmi: proza Cyrana! I to tak bardzo, że do domu przyniosłem od razu dwa Jego zbiory opowiadań: „Ciemne lustra”, oraz „Teorie diabła i inne spekulacje”. Będąc po lekturze pierwszego z wymienionych tytułów śmiem twierdzić, że autor – w swoich dziesięciu opowiadaniach – chcąc poznać kierunek w jakim zmierza ludzkość, nie tylko pokonał wszystkie stopnie drogi do piekła, lecz stanął już ZA jego wrotami. Ciężko pisać o każdym z opowiadań Cyrana, jako o różnych historiach, ponieważ mają one wspólny ‘punkt startowy’ – współczesne społeczeństwo – i z tego punktu rozgałęziają się w różne kierunki, niczym symulacje ewolucji. W cyberpunk’owych wizjach autor pokazuje, jak budowany przez nas raj na ziemi, może stać się piekłem. Ciężko pisać o tych opowiadaniach osobno, coś jednak, choćby napomknąć, ale trzeba. Najbardziej różnym od pozostałych opowiadań (zarazem najkrótszym – dziesięć stron) jest „Jeruzalem”, w którym Syn Stworzyciela postanawia nie oddawać życia na krzyżu, a zejść z niego i samemu tworzyć królestwo boże na ziemi... walcząc z niewiernymi i słabą naturą ludzką tych którzy wierzą. Tylko czy z naturą człowieka można wygrać? Czy Bóg – mający niepomiernie większą wiedzę, a przez to i możliwości – ma szansę wygrać z istotą stworzoną na Jego podobieństwo? Ten krótki tekst czyta się jak ewangelię napisaną przez pokonanego i zawiedzionego Syna Bożego, najbardziej samotnego z ludzi. Pozostałe teksty są już znacznie bardziej podobne i opierają się na pytaniu: jak wysoko rozwinięta technika wpłynie na życie ludzkie?, szepcząc przy tym na ucho, że pojęcia takie jak człowieczeństwo, etyka, miłość, czy też życie, mogą diametralnie zmienić, a nawet stracić jakiekolwiek znaczenie. W opowiadaniu „Śpiochy w Ulro” znajdziemy się w świecie, w którym nie możemy zadecydować nawet o własnej śmierci, bowiem jeżeli posiadana przez nas wiedza zostanie uznana za potrzebną, nasz mózg będzie sztucznie podtrzymywany przy życiu, a my sami skazani na wieczność w wirtualnym świecie. „Behemot” to historia walki z sztuczną inteligencją tak potężną, że uważająca się za wszechmocnego boga. Pierwszy ze zbioru – „Bigos polski” jest opowieścią o zamachu na papieża, który zresztą już raz cudownie zmartwychwstał i kto wie, czy nie zmartwychwstanie ponownie. Dość brutalnie streściłem te opowieści, ale powodem tego jest fakt, że również autor potraktował je jako tło, na których poruszały się cale masy wyrazistych i – z naszego punktu widzenia – zdemoralizowanych postaci. „Ciemne lustra” to twarde s-f i w związku z tym język jakim posługuje się autor może być nie do końca zrozumiały, a wielowątkowość niektórych opowiadań sprawia, że w ogóle można przestać rozumieć co się aktualnie dzieje. Przechodziłem przez ten zbiór ponad tydzień, w przerwach czytając inne książki i muszę się przyznać, że dopiero będąc w połowie zacząłem w miarę dobrze pojmować te bardzo odległe i pozornie nieprawdopodobne wizje przyszłości. Można by nawet pomyśleć, że umysł człowieka nie jest w stanie wykreować takich obrazów, a więc autor, albo tam był i widział, albo jest sztuczną inteligencją – maszyną – której nie ogranicza ludzki sposób pojmowania. Krótko podsumowując, zbiór opowiadań Janusza Cyrana jest pozycją wartą uwagi i nawet jeżeli przekaz zawarty w tych historiach będzie nie do końca zrozumiały, to wielką przyjemność sprawi czytanie dla samej opowieści. A przecież ważna, a kto wie, czy nie najważniejsza dla większości czytelników jest właśnie opowieść. |
|
|
|
|
||
