Terry Hayes jako scenarzysta dał nam m.in. Mad Maxa 2 i Martwą ciszę. Jego debiutancka powieść Pielgrzym robi z gatunkowych rywali sieczkę. Czwartego czerwca powieść ta trafi do księgarń.

Thriller który, wykracza poza znane schematy. Hayes perfekcyjnie łączy wątki sensacyjne, szpiegowskie i terrorystyczne. Jest tu wszystko - szaleńcze tempo i wielkie emocje prowadzące do zaskakujących odkryć. Jedna powieść a tak wiele historii. To prawdziwa „beletrystyczna pielgrzymka”. 800 stron, od których nie można się oderwać.

Tomasz Sekielski, autor Sejfu i Obrazu kontrolnego.


„Pielgrzym” to kryptonim człowieka, który oficjalnie nie istnieje. Dawniej dowodził tajnym wydziałem wewnętrznym amerykańskiego wywiadu. Zanim wycofał się ze służby i zniknął, zawarł swe zawodowe doświadczenie w niezrównanej książce na temat technik śledczych. Nie przewidział jednak, że posłuży ona jako podręcznik mordercy…


Młoda kobieta zamordowana w podrzędnym hotelu na Manhattanie.
Mężczyzna publicznie ścięty w Arabii Saudyjskiej.
Oczy skradzione żywemu człowiekowi pracującemu w tajnym syryjskim laboratorium badawczym.
Dymiące ludzkie szczątki na zboczu góry w Hindukuszu.
Spisek, którego sednem jest przerażająca zbrodnia przeciwko ludzkości.
Jedna nić, która łączy wszystkie te sprawy.
Jeden człowiek, który podejmie wyzwanie.
Pielgrzym.

Dzień Szakala, Homeland, agent Bourne – Pielgrzym ma cechy najlepszych thrillerów wszech czasów, sprawia, że mimowolnie wstrzymujesz oddech podczas lektury.

„Inteligentna, frapująca powieść – najlepszy thriller ostatnich lat”.

„Sunday Mirror”

Terry Hayes, Brytyjczyk z pochodzenia, mieszkał i pracował na trzech kontynentach. Był dziennikarzem śledczym i scenarzystą filmowym. Jego dziełem są między innymi Godzina zemsty z Melem Gibsonem, Z piekła rodem z Johnnym Deppem oraz Granice wytrzymałości z Chrisem O’Donnellem. Jest też współautorem scenariusza filmu Mad Max. Wielokrotnie nominowany do nagrody Emmy, zdobył ponad dwadzieścia nagród w dziedzinie twórczości filmowej i telewizyjnej. Pielgrzym to jego powieściowy debiut, który od razu trafił na szczyty list bestsellerów. Autor obecnie mieszka w Szwajcarii.

RECENZJA

Tytułowy "Pielgrzym" to amerykański szpieg, który opowiada czytelnikowi historię swojego życia i najpoważniejszego, najtrudniejszego zadania, jakie przyszło mu wykonać, kiedy myślał, że nie powróci już do aktywności zawodowej. Rewelacyjna powieść sensacyjna łączy w sobie elementy różnych gatunków, tworząc trzymającą w napięciu książkę szpiegowską, w której inspiracją dla zbrodni stała się inna książka - podręcznik napisany przez Pielgrzyma, opisujący zbrodnie doskonałe i śledcze techniki. 

Debiutancka książka Hayesa jest dobrze skomponowaną hybrydą - łączy w sobie wiele gatunków powieściowych. Zaczyna się jak krwawy kryminał, wychodząc od zbrodni i zmierzając ku wątkom sensacyjnym, przynosząc wątek stricte szpiegowski, a elementy psychologicznych wywodów na temat postaci przekształcają powieść w thriller. 

"Pielgrzym" Terry'ego Hayesa posiada doskonałą kompozycję pod względem łączenia rozmaitych wątków, historii ludzi z różnych kontynentów, wydarzeń z przeszłości Pielgrzyma i jego wrogów, osobistych refleksji z teraźniejszymi wydarzeniami. Nieustannie zmienia się czas i perspektywa wydarzeń. Autor stroni od statycznych opisów charakterów, woląc przedstawiać bohaterów przez ich czyny i życiową sytuację, szukając zaczepień do wyjaśnienia, czemu tak, a nie inaczej zdecydowali się poprowadzić swoje życie. Hayes nie ma najmniejszego problemu z wprowadzaniem do powieści kolejnych dygresji i z płynnym przechodzeniem od wątku do wątku, nawet jeżeli dzielą je lata lub kilometry. "Pielgrzyma" czyta się bez żadnych zgrzytów fabularnych i zniecierpliwienia, które czasami wynika z przesadzonej dygresyjności lub zbyt częstego opuszczania głównego wątku. Tutaj wszystkie wątki ostatecznie złączą się ze sobą w jedną spójną całość i jak się okaże - nawet najmniejsze wtręty nie były bez znaczenia. 

Oczywiście jak na powieść akcji przystało, nie obędzie się bez momentów, w których bohaterowie mają więcej szczęścia niż rozumu, chociaż na szczęście nie ma tutaj ideałów, wychodzących z opresji bez najmniejszego zadraśnięcia. Pielgrzym, na co wielokrotnie wskazuje jako sam narrator, nie jest nieomylnym zawodowcem - po upływie czasu zauważa, jakie kwestie mu umknęły lub jak dał się omamić. Niedopatrzenia lub pomyłki zdarzają się najlepszym. Głównie relacja w formie pierwszoosobowej sprawia, że "Pielgrzyma" czyta się jako rzeczywiste wyznanie - historię życia z wieloma niebezpiecznymi i dramatycznymi chwilami, w której czuć cięty język i literacką smykałkę. Ostatnia skutkuje sporadycznymi poetyzmami, które średnio na jeża pasują do bohatera i zalatują refleksyjnym banałem, ale przynajmniej utwierdzają czytelników w przekonaniu, że nie mają do czynienia tylko z zawodowym szpiegiem i zabójcą, ale człowiekiem, który również posiada życie wewnętrzne, a nie tylko maskę wyważonego profesjonalisty. 

U Hayesa istotna jest historia muzułmańskiego fundamentalisty, która pozwala czytelnikom poznać skomplikowany i niebezpieczny świat islamu, ograniczony wieloma zakazami i nakazami. Kolejnym dużym tematem jest bioterroryzm, uzmysławiający przerażające możliwości dzisiejszej zaawansowanej techniki i wielkość potencjalnej katastrofy. W związku z pracą wywiadu na skalę światową nie brakuje tutaj specjalistycznych urządzeń czy też śledzących programów, które inwigilują społeczeństwa. Jednak sama technologia nie pomoże, jeśli zabraknie polotu i inteligencji, na co zwraca uwagę Hayes, skupiając się na myślowych i dokładnych analizach, doceniając rolę błyskotliwości, zwłaszcza w walce inteligentnych ludzi, kiedy jeden stara się prześcignąć drugiego. Zostaje obnażona mrówcza praca, jaką trzeba wykonać, aby dotrzeć do postanowionego celu. Nie zabraknie również emocjonalnych relacji, zwłaszcza w przypadku postaci drugoplanowych, wyrazistych jak tło i nie potraktowanych po łebkach. 

Historia Pielgrzyma jest wielowątkowa, fascynująca, chociaż średnio zaskakująca, ponieważ wnikliwe czytanie pozwala z wyprzedzeniem zrekonstruować puzzle, których ułożenie w późniejszym czasie będzie olśnieniem dla narratora. Debiut godny polecenia miłośnikom zwłaszcza sensacji i powieści szpiegowskich. Objętość nie wynika ze zbędnej narracyjnej swawoli, ale wielości tematów i wątków, które tworzą wielowarstwową i imponującą historię, przeznaczoną nie dla czytelnika naiwnego, ale wymagającego dobrego poziomu i bogatej tematyki. 

Kasia Kupczyk, 25.07.2014