Rybak znad Morza Wewnętrznego – Ursula K. Le Guin
|Śmiało można powiedzieć, że Ursula K. Le Guin to jedna z najważniejszych (jeśli nie najważniejsza) pisarek fantastycznych w historii literatury. Jej powieści przeszły do legendy, a liczba zdobytych nagród i nominacji imponuje. Popularność także nie przemija, a wydawnictwo Prószyński oferuje nam coraz zbiorcze wydania jej dzieł. Kolejne z nich trafiło właśnie do sprzedaży dając jej miłośnikom szansę poznać opowiadania stanowiące swoisty przekrój przez jej literacką karierę.
Ludzkość i jej szalone podboje. Nowe ziemie, nowe światy, nowe miejsca i gatunki. W każdym z zebranych tu opowiadań Ursula Le Guin w typowy dla siebie sposób eksploruje to, co nieznane. Odwiedza światy, które stały się jej domeną – uniwersum Ziemiomorza, czy Hain – a właściwie dopiero zaczyna je tworzyć, rozbudowywać i analizować. Klonowanie. Katastrofy. Technologia w służbie człowiekowi. Utopie i antyutopie. Ludzka seksualność i moralność. Wolność i uległość. Władza i anarchia. Podróże gwiezdne, nowe planety i ich kultury, barwne ludy, wszystko to stanowi pretekst do sięgnięcia głębiej i przyjrzenia się nam. Ludziom. Naszym słabościom i sile. Naszym instynktom i umysłom. Bo to właśnie człowiek leży w centrum jej zainteresowań, cała reszta to jedynie otoczka – ale jakże przy tym intrygującą i fascynująca.
I to jest właśnie największa siła zarówno powieści, jak i krótkich form autorstwa Ursuli K. Le Guin. Pomimo oderwania od ziemi, całej fantastycznej scenerii stanowiącej tło rozgrywanych opowieści i podróży międzygwiezdnych, analiza człowieczej kondycji fascynuje najbardziej. Ale to właśnie od wieków cechuje fantastykę z najwyższej literackiej półki. W końcu ani największa, najbardziej przekonująca i urzekająca zmysły fantazja, ani też zachwycający swoją mechaniką świat przedstawiony nie zastąpią tego, co najważniejsze. Ursula o tym wie. I wie także, że każdy gatunek literacki powinien być pretekstem, a nie celem samym w sobie, jeśli chce się opowiedzieć coś wykraczającego poza rozrywkowe ramy i wykorzystuje to znakomicie.
Nie zapomina jednak także o eksplorowaniu fantastycznych rejonów swojej twórczości, ukazując nam fascynujące wizje nieistniejących krain, które równie dobrze mogłyby znajdować się gdzieś niedaleko. Dzięki temu usatysfakcjonowani zostają również czytelnicy mający ochotę na rozrywkową propozycję Science Fiction. Szczególnie, że Ursula pisze w sposób łatwo przyswajalny i miły w odbiorze.
Zatem, bez zbędnego przedłużania, polecam gorąco. Każda książka tej autorki warta jest poznania, a ten zbiór, stanowiący przekrój przez światy, pomysły i karier pisarki od najwcześniejszych lat jej pracy, to pozycja, którą powinien przeczytać każdy. Warto pod każdym względem.
Michał Lipka